Onze praktijk is aangesloten bij het Long Netwerk Noordwest, een samenwerkingsverband van de Noordwest Ziekenhuisgroep met eerstelijns fysio- en oefentherapeuten voor de behandeling en begeleiding van mensen met longaandoeningen. Door regelmatige bijscholingen en samenwerking met andere professionals, zoals longartsen, longverpleegkundigen en diëtisten kunnen wij de beste zorg bieden.
Wat is COPD?
COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) is de verzamelnaam voor twee longaandoeningen: chronische bronchitis en longemfyseem. Bij chronische bronchitis zijn de longen in meer of mindere mate chronisch ontstoken. Bij longemfyseem zijn de longblaasjes blijvend beschadigd. Bij beide aandoeningen is de luchtstroom tijdens de uitademing verminderd. Dit verstoort uw ademhaling en het functioneren van uw longen.
Astma, longemfyseem en chronische bronchitis werden vaak met de naam CARA aangeduid. De aandoeningen hebben allen te maken met ontstekingen van de luchtwegen. De ontsteking bij astma heeft een andere oorzaak dan die bij chronische bronchitis en longemfyseem. Ook de behandeling is anders. Vandaar dat nu wordt gesproken over astma en COPD. Bij COPD is roken de belangrijkste oorzaak, ongeveer 600.000 mensen hebben COPD in Nederland. Chronische bronchitis komt alleen voor bij volwassenen. Wanneer kinderen “bronchitis” hebben, komt dit meestal door een virusinfectie.
Oefentherapie/fysiotherapie bij COPD
Als je COPD hebt adem je minder lucht in en uit. Bij inspanning raak je snel kortademig. Omdat dit niet prettig is kun je inspanning gaan vermijden. Hierdoor nemen COPD-klachten toe en raak je in een negatieve spiraal. Het doel van oefentherapie/fysiotherapie is om deze negatieve spiraal te doorbreken. Want spieren die getraind worden, hebben minder zuurstof nodig. Hierdoor vermindert de benauwdheid.
De oefentherapeut wil meer weten over uw klachten. Hoe actief bent u in het dagelijks leven, hoe is het gesteld met uw algehele conditie en wat is uw manier van ademhalen en hoesten? Om hierachter te komen, doet de therapeut een lichamelijk onderzoek en stelt u een aantal vragen. Vaak wordt bij dit onderzoek ook gebruikgemaakt van een conditietest, een stappenteller en/of een vragenlijst om te kijken hoeveel last u van uw ziekte heeft. Na het onderzoek maakt u samen een behandelplan. Voor de behandeling begint, kan het zijn dat u een fietstest bij een longarts moet doen om te kijken hoe u veilig en effectief kunt trainen.
De behandeling staat uit:
- informatie, advies, begeleiding;
- verbeteren van het ziekte inzicht;
- aanleren adem- en ontspanningstechnieken (verminderen van benauwdheid/angst voor benauwdheid);
- hoest- en huftechniek aanleren om slijm op te hoesten;
- houding- en bewegingspatroon verbeteren;
- training van de conditie en spierkracht;
- oefentherapie om actief te blijven in het dagelijks leven.
De algemene doelstelling is het verbeteren van de kwaliteit van leven en het verminderen van exacerbaties door het optimaliseren van uw belastbaarheid (wat u aan kan). Door gerichte oefentherapie te volgen leert u beter bewegen binnen uw eigen mogelijkheden en grenzen.
De oefen/fysiotherapeut leert u om tijdens én na de therapie actiever te zijn en te blijven. Als de behandeling klaar is, bekijkt u twee of drie keer per jaar (of na een longaanval) samen met uw therapeut hoe het gaat. Als het nodig is wordt de behandeling tijdelijk hervat. De therapie wordt blijvend voortgezet als het u echt niet lukt om zelfstandig voldoende actief te blijven. Dit noemen we een onderhoudsbehandeling.
Praktische zaken
In de praktijk is er mogelijkheid om individueel of in (klein) groepsverband te trainen. Wanneer er O2 (eigen voorziening) moet worden gebruikt tijdens training is dit mogelijk. De saturatie kan door ons worden gemeten. Een aan huis behandeling van minder mobiele cliënten (gold 3-4) is mogelijk.
Op hoeveel behandelingen u maximaal aanspraak kunt maken vanuit de basisverzekering hangt af van twee zaken:
- Het stadium en de ernst van de COPD
- Fase van behandeling: het eerste behandeljaar of de onderhoudsfase
In overleg met longarts en behandelend oefen/fysiotherapeut wordt bepaald in welke groep wordt gestart (A, B, C of D). Groep A is de groep waar de COPD het minste invloed heeft op het dagelijks leven en welzijn. Groep D is de groep waar de COPD de meeste invloed heeft op het dagelijks leven.
